به نقل از «جام جم آنلاین»

دست برتر ایران در غروب برجام

تاریخ انتشار: ۴ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۵۶۹۴۹

مسیری که اگر کمی به گذشته برگردیم به دوره‌ای می‌رسیم که روحانی‌ای دیگری که عبای شکلاتی به تن می‌کرد، با وجود اینکه  با  شعار اصلاحات آغوش خود را  به سمت غرب باز کرده بود اما با این حال  موشک‌های آمریکا به سمت ایران نشانه رفت و کشورمان به‌عنوان محورشرارت معرفی شد. برای همین هم بود که معمارنظم‌نوین جهانی گفتند از ۲۸مرداد۱۳۳۲ تا امروز در هر موردی که مسئولان این کشور به آمریکایی‌ها اعتماد کردند، ضربه خوردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مثل زمانی که امضای کری تضمین شد و آمریکا به عنوان یکی از بازیکنان عرصه بین‌الملل به تعهدات خود خیانت و پیمان‌شکنی کرد. مسأله‌ای که ضمن تأثیرات عمیقی که در روابط بین‌المللی دارد، بیانگر این است که این کشور در برخورد با تعهدات بین‌المللی خود، به تصمیمات یکجانبه پایبند بوده و هرزمان که دلش خواسته، توافقات بین‌المللی را نادیده گرفته است.  سیاست هویج و چماق  بعد از شکست جنگ هیبریدی تمام‌عیاری که غرب در التهاب پاییزی۱۴۰۱ علیه جمهوری اسلامی راه انداخت، «مذاکره» تبدیل به تنها گزینه روی میزی مقام‌های آمریکایی و اروپایی شد و با پیغام پسغام‌های مختلف، سعی کردند این طور بگویند که طراحی آشوب‌ها و اغتشاشات سال گذشته، یک اشتباه استراتژیک بود و با کسب تجربه از این اشتباه، آماده مذاکره برای رسیدن به توافق با تهران هستند. اما از آنجا که پیش از این هم درباره خصوصیات آمریکا گفتیم، تروئیکای اروپایی اعلام کردند با وجود پایان یافتن مهلت تحریم موشکی ایران در ماه اکتبر، آن را لغو نخواهند کرد. همزمان با انتشار این بیانیه بود که فایل صوتی از برت مک‌گورک، هماهنگ‌کننده کاخ سفید در امور غرب آسیا و شمال آفریقا منتشر شد که به افشاگری درباره برنامه واقعی واشنگتن درقبال ایران پرداخت. اطلاعات افشاشده از این فایل صوتی، همان سیاست جایگزین دولت بایدن است که در رسانه‌ها و اندیشکده‌های غربی از آن به عنوان گزینه جایگزین بازگشت آمریکا به برجام و «پلن B» یاد می‌شود. برت مک‌گورک به‌صراحت دراین فایل صوتی ازبرنامه آمریکا برای افزایش فشار در چهارمرحله انزوای دیپلماتیک، تحریم‌های اقتصادی، حمله نظامی و خرابکاری با هدف تسلیم شدن ما در برابر مطالبات غرب به عنوان جایگزین گزینه بازگشت به برجام یاد کرده است. توهم خودبرتربینی یکی از نکات مهم که در این فایل به‌وضوح از آن پرده برداشته شده، موضوع عوض نشدن مسیری است که دموکرات‌ها در قبال ایران داشتند؛ هرچند که بایدن با شعار بازگشت به توافق هسته‌ای وارد کارزار انتخابات ریاست جمهوری شد؛ اما در چشم به‌هم‌زدنی، نشان داد او هم به دنبال اجرای سیاست‌های کلان کشورش یعنی فشار حداکثری علیه تهران است.همان‌طور که پیش از این هم اشاره شد، درپی بلوای پاییز۱۴۰۱ آمریکا به‌صراحت اعلام کرد که قصد حمایت از اغتشاشگران را در دستور کار دارد و دیگر مذاکره با ایران برای پیگیری پرونده هسته‌ای در اولویت نیست و هرچه در چنته داشت رو کرد تا آتش نارضایتی در کشور خاموش نشود آن هم بی‌توجه به این مسأله که مردم ایران حفظ وحدت ملی را اولویت خود می‌دانند و دستگاه‌های امنیتی ما هوشیارانه فعالیت تجزیه‌طلبان در استان‌های مرزی را رصد و مهار می‌کنند. در این بین دیپلماسی عزتمندانه دولت سیزدهم و بهبود روابط با کشورهای همسایه، همچنین عضویت ایران در بریکس و شانگهای، بومرنگی شد تا سیاست‌های ضربه به ایران را خنثی و به قولی آمریکا را تسلیم دیپلماسی نوین ایران کند. تعویض بازیکن برای فشار هنوز علت اصلی حذف رابرت مالی و ورود افرادی همچون آبرام پالی و برت مک‌گورک برای افکار عمومی به‌درستی روشن نشده اما کارشناسان مختلفی معتقد هستند که این تعویض بازیکن به دلیل نا امیدی آمریکا از فروپاشی داخلی ایران است و تیم جدید قرار است با ابزارهایی کهنه نظیر تحریم و تهدید نظامی بر روی اراده و تصمیمات ملت ایران اثر بگذارند که تداوم غنی‌سازی بالای ۶۰درصد و افزایش سختگیری ایران در قبال بازرسان قدیمی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نشان داده این دولت به هیچ عنوان در مقابل زیاده‌خواهی غرب کوتاه نمی‌آید.از سوی دیگر همچنین پیش از این علی بهادری جهرمی در پاسخ به جام‌جم تاکید کرده بود که ۱۸ اکتبر محدودیت‌های تسلیحاتی در برجام برطرف می‌شود. سخنگوی دولت همچنین گفته بود: بعد از ۱۸اکتبر محدودیت‌های تسلیحاتی مصرح در برجام به‌صورت خودکار برطرف خواهد شد و هر اقدام طرف مقابل، اقدام متناسب و متقابل ایران را درپی خواهد داشت. ۲ بر یک به نفع ایران  تبادل زندانیان ایرانی با جاسوس‌های آمریکایی و آزاد شدن بیش از شش میلیارد دلار از وجوه بلوکه‌شده ایران، خود نیز به تنهایی بیانگر ایجاد توازن جدیدی از دیپلماسی میان ایران و غرب است، توازنی که احتمال مذاکره غیرمستقیم میان هیات دیپلماتیک دو کشور را در برخی رسانه‌ها پررنگ کرد و به نوعی این طور مطرح شد که توافقات اخیر میان دولت سیزدهم و آمریکا، می‌تواند مقدمه‌ای برای‌ شکل‌گیری توافق جدید میان تهران و واشنگتن باشد. مسأله‌ای که شاید اظهارات علی باقری مبنی براین‌که «کسانی که با پوشش دفاع از ارزش‌ها تلاش می‌کنند تا مذاکره را ماهیتا ضدارزش جلوه دهند، عملا می‌خواهند دست نظام برای تأمین منافع ملی را از این ابزار کلیدی و مهم تهی کنند.» در پررنگ شدن آن بی‌تاثیر نبوده باشد.  پرده آخر  آنچه در جمع‌بندی این گزارش باید گفت این است که سیاست‌های دولت بایدن ادامه راه ترامپ است با این تفاوت که باتوجه به اوضاع و شرایط پیش آمده در منطقه آمریکا، مجبور است تا برخی تحریم‌های مالی و نفتی علیه ایران را فریز کند. آنچه از رفتار آمریکا در این سال‌ها برآورد می‌شود، این است که سیاست‌های دولت‌های مختلف آمریکا (جمهوریخواه یا دموکرات) درخصوص ایران، سیاسی است و مقابله بنیادین با جمهوری اسلامی به عنوان دشمن اصلی رژیم اسرائیل است.به همین دلیل دغدغه اصلی آمریکا فرای بحث نفوذ و توان هسته‌ای و نظامی ایران بوده و می‌توان گفت ترویج تفکرات غربی در جهان اسلام برای ایجاد تغییر بنیادین در سیاست‌ها و راهبردهای جمهوری اسلامی است. به همین دلیل است که می‌توان گفت مسیر طی شده از سوی دولت سیزدهم در عرصه دیپلماتیک، راهی درست بوده و وزارت خارجه می‌بایست با حفظ، تقویت و حتی ایجاد کانال‌های دیپلماتیک جدید با طرف غربی، جلوی توقف پیشرفت ابزارهای قدرت‌ساز کشور را بگیرد. خروج از برجام یکی از بزرگ‌ترین مصادیق پیمان‌شکنی آمریکا، ترک توافق هسته‌ای با ایران در سال ۲۰۱۸ بود؛ توافق هسته‌ای که توسط چند کشور به امضا رسیده بود، مفادی را برای محدود کردن برنامه هسته‌ای تعیین می‌کرد اما آمریکا در آن زمان تصمیم به خروج از این توافق گرفت و تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرد. با این اقدام، آمریکا از تعهدات به توافق جاری، تخلف کرد که این امر به تقویت مصداق‌های پیمان‌شکنی آمریکا در سطح بین‌المللی منجر شد. تجربیات قدیمی یکی از دلایل اصلی عدم اعتماد به آمریکا، تجربیات گذشته است. مثلاً در دهه۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، آمریکا به وسیله عملیات‌های مخفیانه‌ای مانند « عملیات آژاکس (Ajax Operation) در ایران، دولت دموکراتیک منتخب را سرنگون کرد و حکومتی دیکتاتوری را حمایت کرد. این اقدام تاثیرات جدی و برجسته‌ای روی تاریخ و سیاست ایران داشت و باعث ایجاد ترس و نگرانی در میان مردم و مقامات ایرانی شد.  

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: برحام دولت آمریکا سیاست هویج و چماق بین المللی سیاست ها هسته ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۵۶۹۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیا دکترین هسته‌ای ایران تغییر کرده است؟

دکترین هسته‌ای ایران کاملاً روشن و شفاف بوده اما از همه ظرفیت‌های موجود در حوزه هسته‌ای به‌منظور دستیابی به فنّاوری‌های روز نیز استفاده خواهد کرد.

ارسال چند پیام از سوی آمریکایی‌ها و سپس تکذیب آن حکایت از سردرگمی کاخ سفید در تحلیل وقایع منطقه پس از عملیات درخشان وعده صادق دارد. پیش‌ازاین نشریه انگلیسی آی در گزارشی نوشته بود که و بایدن همه گزینه‌ها را «روی میز» نگه می‌دارد و در نظر دارد تا توافق برای جلوگیری ایران از تولید سلاح‌های هسته‌ای به‌عنوان بخشی از تلاش‌های دیپلماتیک گسترده‌تر برای جلوگیری از جنگ همه‌جانبه در خاورمیانه را احیا کند.

این نشریه انگلیسی که به محافل دیپلماتیک در لندن نزدیک است در ادامه با اشاره به موضوع احیای برجام نوشته است که کاخ سفید در حال بررسی توافق هسته‌ای جدید با ایران درازای لغو برخی تحریم‌های اقتصادی علیه تهران است تا از یک جنگ تمام‌عیار در منطقه جلوگیری کند، یک دیدگاه در داخل دولت این است که رئیس‌جمهور فرصتی را برای آغاز مذاکرات دیپلماتیک برای احیای مجدد توافق هسته‌ای ایران می‌بیند.

پس از انتشار این گزارش روزنامه کویتی الجریده که مدعی انتشار اخبار محرمانه در منطقه است در خبری قابل‌توجه نوشت که ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا درباره برجام نیز آغاز شود!

البته این اخبار دو روز پس از انتشار از جانب یک مقام سیاسی در آمریکا تکذیب شده است، ودانت پاتل معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در جریان کنفرانس خبری و در پاسخ به پرسشی در خصوص این دست گزارش‌ها اعلام کرد که در مورد راه‌های ارتباط خود با ایران ابراز نظر نکرده اما می‌بایست گفت آمریکا در حال مذاکره مستقیم با ایران در نیویورک یا هر جای دیگری در مورد برجام نیست.

برای مهار ایران با آن‌ها گفتگو کن!

برخی آگاهان سیاسی اعتقاد دارند که انتشار این دست اخبار از سوی محافل خبری نزدیک به آمریکایی‌ها و تکذیب آن در تریبون‌های رسمی نشانه میل بایدن به تشویق تهران به آغاز مذاکراتی است که با دادن مشوق‌هایی ایران را در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا مهار کند. به‌عبارتی‌دیگر آمریکایی‌ها پس از مشاهده ضرب دست ایران در عملیات وعده صادق به این نتیجه رسیده‌اند که افزایش فشار بر ایران کارکرد خود را ازدست‌داده و تنها گزینه فعال روی میز گفتگو است.

این گزاره شواهد قابل‌توجهی دارد؛ باوجودآنکه طرف آمریکایی باز کردن میز مذاکره با ایران را تکذیب کرده اما مدتی قبل متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به این پرسش که آیا بایدن در حال بررسی مذاکرات دیپلماتیک برای احیای مجدد توافق هسته‌ای با ایران است یا خیر؟ اعلام کرد که دولت بایدن بر این باور است که یک مسیر دیپلماتیک بهترین راه روبه‌جلو است.

البته آمریکایی‌ها برای باز کردن کریدور گفتگو با ایران از یک سیاست پیچیده و ترکیبی استفاده کرده و مسیر ابهام را پیش می‌برند، کاخ سفید هفته قبل معافیت‌های تحریمی را که به ایران اجازه می‌داد در پروژه‌های هسته‌ای با طرف‌های بین‌المللی همکاری کند را تمدید نکرده اما در اقدامی متقابل در باغ سبز مذاکره را نیز باز گذاشته است، این تاکتیک نشان می‌دهد که سیاست آمریکا در قبال ایران افزایش فشار با راهنما زدن به‌سوی مذاکره است!

درحالی‌که آمریکا با عدم تمدید معافیت‌های هسته‌ای مرگ برجام را تائید کرده اما در آن‌سو در حال دادن تنفس مصنوعی بی‌نتیجه به آن است، این سیاست به معنای تمایل آمریکا به دادن مشوق جدید به ایران نیست بلکه ایجاد اتمسفری است که با تمسک به آن راهبردهای جدید بازدارندگی از جانب ایران را مهار کند.

شورای آتلانتیک در گزارشی درباره اهمیت مهار ایران با کمک سیگنال‌های برجامی نوشته است:

تنش چشمگیر بین ایران و رژیم صهیونیستی در هفته‌های اخیر پتانسیل بالایی برای اشتباه محاسباتی در فقدان کانال‌های ارتباطی مستقیم را نشان می‌دهد. اگر ایران تصمیم بگیرد وضعیت خود را به‌عنوان یک کشور دارای آستانه هسته‌ای کنار بگذارد و سیاست خود را به سمت دستیابی به سلاح هسته‌ای بچرخاند، این خطر حتی جدی‌تر خواهد شد. علیرغم پیام‌های گسترده‌ای که در روزهای قبل از حمله به تهران ارسال شد و از آن خواست از پاسخ مستقیم علیه اسرائیل خودداری کند، ایران تصمیم گرفت سیاست مهار خود را کنار بگذارد. ایران در این مرحله به دنبال احیای بازدارندگی خود علیه اسرائیل حتی به قیمت تشدید تنش نظامی احتمالی بود.

آیا دکترین هسته‌ای ایران تغییر کرده است؟

تغییر در دکترین هسته‌ای ایران یکی از گزاره‌های جدید غربی‌ها برای افزایش فشارهایی است که ایران را به سوی کانال‌هایی هدایت می‌کند که خروجی آن طرح مهار است.

یکی از مهم‌ترین بازیگران در این طراحی مدیرکل آژانس است؛ رافائل گروسی در مصاحبه‌ای با دویچه وله، ضمن این ادعا که ایران نه ماه‌ها بلکه چند هفته با داشتن اورانیوم کافی برای تولید یک بمب اتمی فاصله دارد، اما این به آن معنا نیست که ایران در آن فاصله زمانی سلاح هسته‌ای دارد یا خواهد داشت.

البته گروسی گفته است که نمی‌توان نتیجه مستقیم گرفت که ایران اکنون سلاح اتمی دارد. به‌رغم همکاری‌های ایران با آژانس، گروسی در این مصاحبه همچنین مدعی شد آژانس سطح دسترسی لازم در ایران را ندارد و به همین دلیل سؤالات زیادی مطرح است!

مدیرکل آژانس بار دیگر درباره مواردی سخن گفته که به تعبیرش «مسائل باقیمانده» نام داشته و اعلام کرده است که برای حل این موارد تمایل به سفر به ایران را دارد. به نظر می‌رسد که مدیرکل آژانس بابیان ادعاهای پرونده‌های مفتوح در سطح یک کاتالیزور برای اعمال فشار به تهران عمل می‌کند.

واقعیت آن است که در حال حاضر اقدامات آژانس چیزی بیشتر از یک مزاحمت سیاسی نبوده و ثابت‌شده است که قرار نیست قدمی در جهت حل سه موضوع فنی یعنی «حل‌وفصل موضوعات پادمانی»، «ارائه تضمین‌های ذاتی و اعتباری»، «لزوم رفع تحریم‌های بازدارنده» بردارد، ازاین‌رو در شرایط فعلی سفر گروسی به تهران بی‌معنا بوده و تا زمانی که در نقش مزاحم فعال قرار دارد گفتگوی او با مقامات ایرانی عبور از خطوط قرمز هسته‌ای محسوب می‌شود.

واقعیت آن است که دکترین هسته‌ای ایران کاملاً روشن و شفاف بوده اما از همه ظرفیت‌های موجود در حوزه هسته‌ای به‌منظور دستیابی به فنّاوری‌های روز نیز استفاده خواهد کرد، همچنین اظهارنظرهای شخصی باعث تغییر در خطوط کلی نظام نیز نخواهد شد.

همچنین باید به این نکته اشاره کرد که سیاست افزایش فشار و ارائه مشوق برای خروج ایران از مدار یک تاکتیک نخ‌نما شده است و اراده ایران در کنشگری فرا منطقه‌ای با این دست اظهارات ضد ایرانی همراه با سیگنال‌های مبهم دچار خلل نخواهد شد، عملیات موشکی اخیر سپاه پاسداران نشان داد دشمنان نه قادر به درک ابعاد گوناگون صبر استراتژیک ایران هستند و نه شناختی نسبت به قواعد نهان بازدارندگی در منطقه دارند!

 

این مطلب نخستین بار در سایت مشرق منتشر شده است.